کاخ توپکاپی استانبول

کاخ توپکاپی بعنوان یکی از بناهای نمادین استانبول و هم چنین یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری در شهر استانبول ترکیه بشمار می رود.

این بنای فوق العاده مجلل و وسیع اولین کاخی است که در دوره عثمانی ساخته شده و بزرگ ترین کاخ جهان به شمار می رود.

این کاخ زیبا بعنوان یکی از بناهای میراث جهانی یونسکو، از نظر موقعیت مکانی در یکی از قدیمی ترین مناطق تاریخی استانبول، بین خلیج شاخ طلایی و دریای مرمره قرار گرفته است و نمایی حیرت انگیز از تنگه ی بسفر دارد. 

چند سالی پس از فتح قسطنطنیه (استانبول) در سال های اول دهه ۱۴۵۰، سلطان محمد فاتح دستور به ساخت این کاخ در موقعیت فعلی آن بر فراز ویرانه‌های دوران بیزانس داد تا مقر فرماندهی اش باشد و در سال ۱۴۷۸ این کاخ، در زمینی به مساحت ۷۰۰۰۰۰ متر مربع تأسیس گردید و بدین ترتیب اقامت سلاطین عثمانی در کاخ شروع شد. طی دوران امپراتوری عثمانی، همواره به وسعت کاخ و سبک معماری هایش افزوده شد.

این بنا درحدود چهارصد سال، از دوران سلطان محمد فاتح تا سی و یکمین سلطان عثمانی (سلطان عبدالمسید)، اقامتگاه اصلی و مقر سیاسی و اداری سلاطین عثمانی بود و به عنوان مرکز مدیریت، تحصیل و هنر امپراطوری عثمانی مورد استفاده قرار می گرفت.

نام این بنا کاخ توپکاپی، به معنی دروازه توپ است و براساس تفاسیر برخی مورخین، توجیه نامگذاری آن، براساس موقعیت جغرافیایی آن و به این دلیل است که محل شکافته شدن دیوار پیرامونی استانبول توسط توپ های جنگی ارتش عثمانی در زمان فتح استانبول در حاشیه این بنا وجود دارد.

در اواسط قرن نوزدهم میلادی کاخ توپکاپی با توجه به ساختار سنتی خود دیگر خواسته های جدید سلاطین عثمانی را پوشش نمی داد و براین اساس خاندان سلطنتی این قصر را ترک و به هدف زندگی مدرن و اروپایی به قصر دلمه باغچه نقل مکان کردند.

این بنا پس از لغو سلطنت عثمانی در سال ۱۹۲۲ و پس از تأسیس جمهوری ترکیه با دستور مصطفی کمال آتاتورک در ۳ آوریل ۱۹۲۴ به موزه تبدیل شد، که اولین موزه جمهوری بوده و امروزه مساحت آن تقریباً ۴۰۰۰۰۰ متر مربع است.

این کاخ که با نام «توپکاپی سارای موزه سی» در ترکیه شناخته می شود و در همسایگی مسجد سلطان احمد (مسجد کبود) و در قسمت اروپایی استانبول ترکیه می باشد.

کاخ موزه توپکاپی با آثار مقدس خود و تقریباً ۳۰۰۰۰۰ سند بایگانی و گنجینه هایی مانند الماس کاشیکچی، مجموعه های باشکوه اسلحه های جواهر نشان و تجهیزات دوره عثمانی، یکی از بزرگترین موزه های کاخ در جهان است که نه فقط برای معماری باشکوهش بلکه ارزش های فرهنگی و تاریخی اش انکارنشدنی است.

این کاخ اهمیت ویژه ای برای مسلمانان نیز دارد، چرا که در این موزه آثاری همچون لباس پیامبر اسلام، شمشیرهای مختلف او، مو، کفش او و … نگهداری می‌شود. 
این کاخ وسیع که صدها تالار و اتاق را در خودش جای داده است و از ۴ حیاط و ۱حرمسرا تشکیل شده است.

این کاخ به دو بخش اصلی تقسیم شده: بیرونی که بخش خدمات بوده و اندرونی که شامل ساختارهای سازمانی داخلی است. حیاط های چهارگانه آن عبارتند از:
حیاط۱- (میدان آلای): شامل میدان آلای، که صحنه رژه های سلطان و محل استقرار نیروهای ویژه ارتش بود، کلیسای ایا ایرنه، سازه ای مذهبی از زمان روم شرقی، باب الاسلام و باب همایونی بود.
حیاط۲- (میدان دیوان): دروازه ورودی به مراکز اداری ایالت است که دروازه میانه نیز شناخته می شود.

به عنوان یک محل تشریفاتی برای پذیرایی از سفرا، مورد استفاده قرار می گرفت.
حیاط۳- (اندرون): شامل ساختمان اندرونی، تالار دادخواست، تالار یادگارهای مقدس، گالری نقاشی های سلطان، کتابخانه احمد سوم، کوشک فاتح، بخش خزانه داری، مکتب خانه سلطنتی، خوابگاه نیروهای ارتش، مسجد آگاس و خوابگاه پیشخدمت ها بوده و همچنین بخشها و ساختمانهای متعلق به مدرسه کاخ، که در زمان سلطنت مراد دوم تأسیس شده بود، در آن قرار دارد.  

در مرکز حیاط سوم، کتابخانه کاخ قرار دارد که این ساختمان که با سنگ مرمر پوشیده شده، توسط سلطان احمد سوم ساخته شده است و به همین نام نامیده می‌شود. 
حیاط۴- (باغ لاله): این حیاط همچنین شامل غرفه هایی است که در اواسط قرن هفدهم به سمت شاخ طلایی ساخته شده بودند.

این باغ شامل یک باغ لاله و تراسی به نام Sofa-i Hümayun بود که در آن عمارت های سلطان و باغ های معلق واقع شده بودند.

در این حیاط بخش هایی چون کوشک ایروان، کوشک بغداد ساخته شده توسط سلطان مراد چهارم، اتاق ختنه، کوشک مجیدیه، آلاچیق افطاری، کوشک تراس دار، مسجد تراس دار و تالار لباس وجود واقع شده بودند.

حرمسرای کاخ توپکاپی  (حرم همایونی)

یکی از خصوصی ترین بخش های کاخ بود که به خانواده سلطان و معشوقه هایش تعلق داشت.

دارای ۶ طبقه و بیش از ۴۰۰ اتاق بود که خانه مادر سلطان، همسران صیغه ای و همسران سلطان و بقیه خانواده، از جمله فرزندان و خادمان آنها بود. از دیگر ساکنان حرمسرا، خواجه های سیاه پوست کاخ بودند که مسئولیت محافظت از زنان حرمسرا را به عهده داشتند.

حرمسرا از مجموعه ای از سازه‌ها تشکیل شده‌ بود که از طریق راهروها و حیاط‌ها به هم متصل می‌شدند.

در مجموع معماری حرمسرای توپکاپی ارزش تاریخی بسیاری دارد و در آن سبک معماری عثمانی و ترکیبی از معماری باروک ایتالیایی به چشم می خورد.
 بخش های جالب توجه حرمسرای کاخ توپکاپی عبارتند از:
تالار امپراتوری 
یکی از زیباترین تالارهای کاخ است که با گنبد بزرگ، کاشی کاری های ممتاز و تزئینات معماری اش شناخته می شود.

درست در وسط این تالار، یک تخت طلایی سلطنتی به چشم می خورد که به پادشاه تعلق داشت و سمت راست، محل نشستن همسران پادشاه و ملکه مادر بود. عمدتا از این تالار برای برگزاری جشن ها استفاده می کردند. 
اتاق خصوصی مراد سوم

این اتاق خصوصی یکی از قدیمی ترین و مجلل ترین بخش های به جا مانده در کاخ است و زیبایی منحصر به فردی دارد که قدمت آن از سال ۱۵۷۸ بوده و توسط معمار معروف، معمار سنان طراحی و ساخته شده است.

دیوارهای اتاق کاملا با کاشی های مرغوب شهر ایزنیک پوشانده شده اند. در نزدیکی آن اتاق مخفی مراد سوم، یکی از مجلل ترین اتاقهای کاخ، قرار دارد که چشمه مرمری سه طبقه مرمت شده به منظور ایجاد صدای آبشار و دشوار بودن شنیدن مکالمات سلطان طراحی شده بود.

اتاق محرمانه احمد سوم و اتاق ناهار خوری مجاور درب بعدی در سال ۱۷۰۵ ساخته شدند. اتاق آخر با صفحات چوبی تزئین شده با تصاویر گلها و میوه ها تزئین شده بودند.
کوشک دوقلو

کوشک دوقلو درست در روبروی اتاق های خصوصی مراد سوم در قرن هفدهم برای ولیعهد ساخته شد. این کوشک درست در کنار اتاق خصوصی مراد سوم قرار گرفته و پنجره های آبی رنگ فوق العاده اش قابل توجه است. تزئینات دیوار و سقف کوشک دوقلو بسیار دیدنی است.

گذشته از این اتاق ها، حیاط سوگولی ها، معشوقه ها، حیاط خواجه ها، مسجد خواجه ها با کاشی کاری با محراب باروک (طاقچه ای در یک مناره نشان دهنده جهت مکه) و راهروی کنیزان بسیار قابل توجه می باشد.

برای خرید ملک لوکس در استانبول می توانید از سایت املاک ترکیه کوبه استفاده کنید.